Poradnik dla mam

październik 2025

XII. Mrożenie i odmrażanie oraz przechowywanie pokarmu kobiecego

2025-10-13T15:00:26+02:0013/10/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Mrożenie i odmrażanie kobiecego pokarmu wymaga przestrzegania odpowiednich zasad higieny i procedur, aby zachować wartości odżywcze mleka i zapewnić dziecku bezpieczeństwo. Jest to też świetny pomysł, by podać dziecku mleko w późniejszym czasie, np. kiedy mama nie może nakarmić bezpośrednio z piersi. Oto szczegółowe wskazówki dotyczące tego procesu:

MROŻENIE POKARMU KOBIECEGO

1. Przygotowanie i przechowywanie pokarmu do mrożenia

  • Odciągnięty pokarm należy umieścić w czystym, wyparzonym pojemniku lub w specjalnych woreczkach do przechowywania mleka matki. Mogą być to również szklane lub plastikowe pojemniki z atestem do kontaktu z żywnością.
  • Pojemnik powinien być oznaczony datą, godziną oraz ilością odciągnięcia mleka.
  • Zalecane jest mrożenie tylko świeżo odciągniętego mleka.
  • Należy unikać pojemników wykonanych z BPA (bisfenolu A).

2. Temperatura przechowywania

  • W zamrażarce:
    –18°C (standardowa zamrażarka): mleko można przechowywać do 6 miesięcy.
    –20°C (zamrażarka głęboko mrożąca): mleko można przechowywać do 12 miesięcy.
  • W zamrażalniku lodówki (z osobnymi drzwiczkami): do 3 miesięcy.
  • W zamrażalniku wbudowanym w lodówkę (bez oddzielnych drzwiczek): do 2 tygodni.

3. Objętość porcji

Zamrażaj mleko w porcjach odpowiadających jednej porcji karmienia (np. 60–120 ml), aby uniknąć […]

XI. „Karmienie piersią inaczej” – KPI

2025-10-09T14:46:03+02:0009/10/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Karmienie piersią inaczej” odnosi się do sytuacji, w których mleko matki jest podawane dziecku w sposób inny niż bezpośrednie przystawianie go do piersi. Taka forma karmienia może być konieczna z różnych powodów, takich jak problemy zdrowotne dziecka lub matki, trudności z przystawianiem czy potrzeba zapewnienia mamie większej swobody, wcześniactwo czy ciąże mnogie. Poniżej przedstawiamy alternatywne metody karmienia mlekiem matki.

 

1. Podawanie mleka odciągniętego

W przypadku gdy bezpośrednie karmienie piersią jest niemożliwe, mleko odciągnięte może być podawane dziecku na różne sposoby:

Butelka

  • Najczęstsza metoda podawania odciągniętego mleka.

  • Smoczek powinien być dopasowany do wieku dziecka, a jego przepływ niezbyt szybki, aby symulować naturalne ssanie piersi.

Kubeczek

  • Szczególnie zalecane dla wcześniaków lub dzieci z problemami ssania.

  • Malutkie kubeczki pozwalają dziecku na samodzielne picie małymi łykami, bez konieczności ssania.

Strzykawka lub łyżeczka

  • Przydatne przy karmieniu małymi porcjami mleka, np. u noworodków lub wcześniaków.

  • Ta metoda jest czasochłonna, ale skuteczna przy karmieniu w trudnych warunkach.

SNS (system wspomaganego karmienia)

  • Specjalny system, w którym mleko jest podawane przez cienką rurkę przymocowaną obok piersi. Dziecko ssie pierś, jednocześnie otrzymując […]

wrzesień 2025

X. Rozkręcanie laktacji

2025-09-24T11:13:05+02:0024/09/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Rozkręcenie laktacji, czyli stymulacja i rozwój produkcji mleka, jest kluczowym etapem w karmieniu piersią, szczególnie dla mam, które z różnych powodów mają trudności z rozpoczęciem karmienia lub potrzebują zwiększenia ilości produkowanego mleka. To proces wymagający czasu i cierpliwości, ale dzięki regularnej stymulacji, właściwemu wsparciu i odpowiednim nawykom większość kobiet jest w stanie osiągnąć efektywną produkcję mleka. Oto co wchodzi w skład działań związanych z rozkręceniem laktacji:

1. Regularne przystawianie dziecka do piersi

Częste karmienia: Przystawiaj dziecko co 2–3 godziny, również w nocy, ponieważ nocne karmienia sprzyjają wydzielaniu prolaktyny (hormonu odpowiedzialnego za produkcję mleka).
Skuteczne ssanie: Upewnij się, że dziecko jest dobrze przystawione do piersi, aby efektywnie opróżniało pierś.
Karmienie na żądanie: Pozwalaj dziecku ssać tak często i tak długo, jak chce, nawet jeśli wydaje się, że w piersi nie ma jeszcze wystarczająco dużo mleka.

 

2. Stymulacja laktatorem

Używanie laktatora: Jeśli dziecko nie ssie skutecznie lub nie można przystawić go do piersi (np. jest wcześniakiem, ma problemy zdrowotne), można stosować laktator, najlepiej elektryczny i dwufazowy.
Schemat odciągania: […]

IX. Farmakologia w laktacji

2025-09-11T09:33:25+02:0011/09/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Farmakologia w laktacji dotyczy stosowania przez mamę karmiącą leków i ich wpływu na dziecko poprzez mleko matki. Kluczowe jest, aby zrozumieć, że większość leków przenika do mleka w pewnym stopniu, ale tylko niektóre mogą wywoływać niepożądane skutki u dziecka. Decyzję o stosowaniu leków podczas karmienia piersią zawsze powinni podejmować lekarz i położna, uwzględniając korzyści i potencjalne ryzyko.

Ogólne zasady farmakoterapii w laktacji:

  1. Używaj leków tylko wtedy, gdy są konieczne. Najlepiej unikać niepotrzebnych leków, szczególnie w pierwszych tygodniach życia dziecka.
  2. Wybieraj leki z najkrótszym okresem półtrwania. Szybko się metabolizują i nie kumulują w mleku.
  3. Stosuj leki o niskim MLE.
  4. Podawaj leki w odpowiednim czasie. Przyjmuj lek bezpośrednio po karmieniu.
  5. Monitoruj stan dziecka. Obserwuj malucha pod kątem ewentualnych skutków ubocznych, takich jak senność, rozdrażnienie czy zmiany w zachowaniu.

Gdzie szukać wiarygodnych informacji?

  1. LactMed Database – baza danych o lekach i laktacji.
  2. Hale’s Medications and Mothers’ Milk – uznany podręcznik i aplikacja.
  3. Konsultacja z doradcą laktacyjnym lub lekarzem – kluczowa w razie wątpliwości.

Jestem położną, specjalistką w zakresie […]

VIII. Rodzaje laktatorów i ich zastosowanie

2025-09-11T09:34:05+02:0010/09/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

1. Laktatory Ręczne:

  • Idealne do okazjonalnego użycia.
  • Lekkie i przenośne.
  • Sprawdzają się przy lekkim zastoju lub odciąganiu mleka od czasu do czasu.

2. Laktatory Elektryczne:

  • Lepsze do regularnego stosowania i rozkręcania laktacji.
  • Dwufazowe modele symulują naturalne ssanie dziecka, co zwiększa skuteczność.

3. Laktatory Szpitalne:
Najbardziej wydajne, stosowane w przypadkach problemów zdrowotnych lub intensywnej potrzeby rozkręcenia laktacji.
Często wypożyczane w szpitalach.

Praktyczne wskazówki dotyczące stosowania laktatora

1. Częstotliwość odciągania: Zaleca się odciąganie co 2–3 godziny, aby utrzymać laktację.
2. Higiena: Sterylizuj wszystkie części laktatora, które mają kontakt z mlekiem.
3. Wygodna pozycja: Stosuj laktator w wygodnej pozycji, unikając stresu, który może utrudnić wypływ mleka.
4. Technika masażu: Delikatny masaż piersi przed i w trakcie odciągania może zwiększyć efektywność odciągania pokarmu.

Jestem położną, specjalistką w zakresie ginekologii i położnictwa oraz neonatologii; ukończyłam kurs ICBLC. Serdecznie zapraszam do przeczytania poradnika, który przygotowałam.

Ważne: Poradnik ma charakter informacyjny i nie stanowi porady lekarskiej. W przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub innym wykwalifikowanym specjalistą […]

sierpień 2025

VII. Stosowanie laktatorów

2025-09-11T09:34:19+02:0020/08/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Laktatory stosuje się w różnych sytuacjach związanych z karmieniem piersią, zarówno z powodów medycznych, jak i praktycznych. Często laktator to nieodłączny przyjaciel mamy karmiącej piersią. Poniżej znajdziesz przykłady sytuacji, w których laktator może być przydatny.

1. Problemy z przystawieniem dziecka do piersi

  • Wcześniaki i noworodki z niską wagą urodzeniową: Często nie mają wystarczającej siły, aby skutecznie ssać pierś.
  • Problemy anatomiczne: Dzieci z rozszczepem podniebienia, słabym odruchem ssania lub innymi trudnościami mogą wymagać karmienia mlekiem odciągniętym.
  • Płaskie lub wklęsłe brodawki: W takich przypadkach laktator może pomóc w stymulacji brodawek i ułatwić dziecku ssanie.

2. Pobudzenie i utrzymanie laktacji

  • Rozkręcanie laktacji: Laktator jest szczególnie przydatny w pierwszych dniach po porodzie, zwłaszcza jeśli dziecko nie ssie efektywnie.
  • Stymulacja po porodzie przez cesarskie cięcie: Często produkcja mleka jest opóźniona, a laktator pomaga w jej rozpoczęciu.
  • Relaktacja: Przy próbie ponownego rozkręcenia laktacji po przerwie w karmieniu.
  • Indukcja laktacji: W przypadku matek adopcyjnych, które chcą karmić piersią.

3. Wspomaganie karmienia w sytuacjach zdrowotnych

  • Problemy zdrowotne mamy:

VI. Gdzie szukać pomocy, gdy pojawią się problemy z laktacją?

2025-09-11T09:34:29+02:0020/08/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Jeśli w związku z karmieniem piersią pojawiły się u Ciebie jakieś problemy – i nie ma znaczenia, czy na początku, czy w trakcie karmienia – nie bój się prosić o pomoc. Bardzo często trudności, na które napotykasz, są naprawdę łatwe do przejścia, ale jeśli nie jesteś specjalistką w zakresie laktacji, to możesz mieć wiele wątpliwości i trudności w poradzeniu sobie z problemami samodzielnie. Poniżej znajdziesz wskazówki, które ułatwią Ci poszukiwanie pomocy.

1. Doradcy laktacyjni

CDL – certyfikowany doradca laktacyjny lub IBCLC – International Board Certified Lactation Consultant; listę doradców możesz znaleźć na stronie: www.kobiety.med.pl/cnol.

2. Położna POZ.

3. Lekarz pediatra.

4. Promotor karmienia piersią.

Jestem położną, specjalistką w zakresie ginekologii i położnictwa oraz neonatologii; ukończyłam kurs ICBLC. Serdecznie zapraszam do przeczytania poradnika, który przygotowałam.

Ważne: Poradnik ma charakter informacyjny i nie stanowi porady lekarskiej. W przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub innym wykwalifikowanym specjalistą

V. Wskaźniki skutecznego karmienia piersią

2025-09-11T09:34:39+02:0013/08/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Młode mamy często pytają: Czy moje dziecko się najadą, gdy karmię go z piersi? Po czym poznać, że dziecko jest najedzone?

Na pewno nieraz przeszło Ci to przez myśl i zastanawiałaś się, czy wszystko jest w porządku. Rzeczywiście nie jesteśmy w stanie dokładnie sprawdzić, ile dziecko zjadło z piersi i czy faktycznie się najadło, ale są obiektywne wskaźniki, które mogą pomóc młodej mamie w ocenie sytuacji:

  1. Karmimy dziecko 8–12 razy na dobę (jeżeli się domaga – można więcej), w tym przynajmniej 2 razy w nocy.
  2. Noworodek jest aktywny w trakcie jedzenia, słychać przełykanie (1 przełknięcie na 1–2 zassania mleka), policzki są okrągłe i wypełnione, brodawka wraz z częścią otoczki znajdują się w ustach dziecka, nie słychać cmokania, mlaskania.
  3. Noworodek oddaje przynajmniej 6 mokrych pieluszek na dobę, mocz jest jasny, bezzapachowy.
  4. Noworodek oddaje mniej więcej 3–4 kupki dziennie, stolce są papkowate i żółtawe.

Oczywiście należy pamiętać, że każde dziecko jest inne i staramy się dopasować do jego indywidualnych potrzeb. Warto też zwrócić […]

czerwiec 2025

IV. Problemy z laktacją. Najczęstsze trudności i skuteczne rozwiązania

2025-09-11T09:34:49+02:0006/06/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Karmienie piersią to naturalny proces, jednak wiele mam napotyka problemy, które mogą sprawić, że laktacja staje się wyzwaniem. Trudności te mogą wywoływać stres, frustrację, a czasem nawet chęć rezygnacji z karmienia. Na szczęście z większością problemów związanych z laktacją można sobie poradzić. Oto najczęściej napotykane problemy oraz wskazówki, jak sobie z nimi radzić:

1. Bolesne i poranione brodawki

Bolesne, podrażnione lub nawet krwawiące brodawki to jeden z najczęstszych problemów na początku karmienia. Często jest on spowodowany niewłaściwą techniką przystawiania dziecka do piersi.

Jak sobie radzić:

Poprawne przystawienie dziecka: Upewnij się, że dziecko chwyta nie tylko samą brodawkę, ale również większą część otoczki. Dziecko powinno mieć szeroko otwartą buzię, a wargi wywinięte na zewnątrz.
Stosowanie lanoliny i innych kompresów: Mogą one pomóc złagodzić ból i przyspieszyć gojenie.
Odpowiednia higiena i nawilżenie: Po każdym karmieniu warto zostawić na brodawce odrobinę mleka, które działa nawilżająco i ochronnie.

Jeśli ból nie ustępuje po kilku dniach, warto skonsultować się z położną lub doradczynią laktacyjną, która oceni sytuację.

 

2. Zastój pokarmu […]

maj 2025

III. Skład mleka kobiecego

2025-09-11T09:35:00+02:0030/05/25|Laktacja, Poradnik dla mam, Poradnik laktacyjny|

Mleko matki jest wyjątkowym pokarmem – pełnowartościowym oraz w pełni przyswajalnym. Zmienia się zgodnie z aktualnymi potrzebami dziecka i nigdy nie traci swoich dobroczynnych właściwości. Zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze, przeciwciała oraz substancje wspierające rozwój i ochronę zdrowia malucha. Poniżej przedstawiamy szczegółowy skład mleka kobiecego.

Skład mleka kobiecego na różnych etapach laktacji

Skład mleka kobiecego zmienia się w zależności od etapu laktacji, dostosowując się do zmieniających się potrzeb dziecka.

Siara (pierwsze mleko)

• Pojawia się w pierwszych dniach po porodzie i jest niezwykle bogata w białka, przeciwciała i czynniki immunologiczne.
• Ma większą zawartość immunoglobulin i leukocytów niż dojrzałe mleko.
• Siara działa jak pierwsza szczepionka, wspiera rozwój odporności noworodka.

Mleko przejściowe

• Produkowane od około 2–4 dnia po porodzie do 2–3 tygodnia. Zawiera więcej tłuszczów i laktozy niż siara, a jednocześnie mniej białek.
• Zawartość przeciwciał spada, ale mleko nadal ma właściwości ochronne.

Dojrzałe mleko

• Produkowane po około 2 tygodniach od porodu. Ma stabilniejszy skład, bogaty w tłuszcze, laktozę, białka i wodę.
• Zaspokaja wszystkie potrzeby żywieniowe dziecka, jest źródłem […]

Przejdź do góry