IV. Problemy z laktacją. Najczęstsze trudności i skuteczne rozwiązania

Karmienie piersią to naturalny proces, jednak wiele mam napotyka problemy, które mogą sprawić, że laktacja staje się wyzwaniem. Trudności te mogą wywoływać stres, frustrację, a czasem nawet chęć rezygnacji z karmienia. Na szczęście z większością problemów związanych z laktacją można sobie poradzić. Oto najczęściej napotykane problemy oraz wskazówki, jak sobie z nimi radzić:

1. Bolesne i poranione brodawki

Bolesne, podrażnione lub nawet krwawiące brodawki to jeden z najczęstszych problemów na początku karmienia. Często jest on spowodowany niewłaściwą techniką przystawiania dziecka do piersi.

Jak sobie radzić:

• Poprawne przystawienie dziecka: Upewnij się, że dziecko chwyta nie tylko samą brodawkę, ale również większą część otoczki. Dziecko powinno mieć szeroko otwartą buzię, a wargi wywinięte na zewnątrz.
• Stosowanie lanoliny i innych kompresów: Mogą one pomóc złagodzić ból i przyspieszyć gojenie.
• Odpowiednia higiena i nawilżenie: Po każdym karmieniu warto zostawić na brodawce odrobinę mleka, które działa nawilżająco i ochronnie.

Jeśli ból nie ustępuje po kilku dniach, warto skonsultować się z położną lub doradczynią laktacyjną, która oceni sytuację.

 

2. Zastój pokarmu i nawał mleczny

Nawał mleczny pojawia się zazwyczaj w pierwszym tygodniu po porodzie, gdy piersi stają się pełne, twarde i obolałe z powodu nagłego wzrostu produkcji mleka. Zastój pokarmu z kolei pojawia się, gdy mleko nie wypływa regularnie, co prowadzi do bolesnego obrzęku piersi.

Jak sobie radzić:

• Regularne karmienie: Karmienie na żądanie lub odciąganie mleka co kilka godzin pomoże w regulacji produkcji mleka.
• Ciepłe i zimne okłady: Ciepły okład przed karmieniem pomaga w wypływie mleka, a zimny okład po karmieniu zmniejsza ból i obrzęk.
• Lekki masaż: Masaż piersi w kierunku brodawki przed karmieniem może pomóc rozluźnić piersi i ułatwić wypływ mleka.

Nieleczony zastój pokarmu może prowadzić do zapalenia piersi, więc jeśli objawy nie ustępują, warto zasięgnąć pomocy specjalisty.

 

3. Zapalenie piersi (mastitis)

Zapalenie piersi to stan zapalny, który najczęściej jest wynikiem zastoju pokarmu lub infekcji bakteryjnej. Objawia się bólem piersi, gorączką, zaczerwienieniem i ogólnym osłabieniem.

Jak sobie radzić:

• Regularne opróżnianie piersi: Najlepszym rozwiązaniem jest częste karmienie, które pomoże zapobiec pogłębianiu się zastoju.
• Odpoczynek i nawodnienie: Zapalenie piersi wymaga odpoczynku, picia dużej ilości płynów i ewentualnego zastosowania farmakologii, o czym może zadecydować specjalista.
• Kompresy i masaże: Ciepłe okłady i masaż mogą pomóc w łagodzeniu objawów.

Jeśli objawy zapalenia piersi nie ustępują w ciągu 24 godzin lub się nasilają, konieczne może być wdrożenie antybiotykoterapii, dlatego warto skonsultować się z lekarzem.

 

4. Niska produkcja mleka

Niektóre mamy martwią się, że produkują zbyt mało mleka, aby odpowiednio nakarmić dziecko. Produkcja mleka jest często związana z częstotliwością karmienia i stymulacją piersi.

Jak sobie radzić:

• Karmienie na żądanie: Im częściej dziecko ssie pierś, tym bardziej stymulowana jest produkcja mleka.
• Technika ściągania mleka: Laktator może pomóc w zwiększeniu produkcji mleka, jeśli dziecko nie może efektywnie ssać.
• Odpowiednia dieta i nawodnienie: Warto zadbać o zbilansowaną dietę i regularne picie wody.

Jeśli problem z niską produkcją mleka się utrzymuje, warto rozważyć kontakt z doradczynią laktacyjną lub lekarzem.

 

5. Problem z przystawieniem dziecka do piersi

Niektóre niemowlęta, szczególnie wcześniaki lub dzieci z krótkim wędzidełkiem, mają trudności z prawidłowym przystawieniem się do piersi, co może utrudniać karmienie.

Jak sobie radzić?

• Ćwiczenia ssania: Pomocne mogą być ćwiczenia stymulujące odruch ssania, np. podawanie mleka palcem (tzw. finger feeding).
• Zastosowanie kapturków na piersi: Specjalne silikonowe kapturki mogą ułatwić dziecku chwycenie brodawki, ale lepiej stosować je tylko po konsultacji z doradczynią laktacyjną. Jeśli trudności z przystawieniem nie ustępują, warto umówić się na konsultację z doradczynią laktacyjną, która pokaże różne techniki przystawienia i oceni sytuację.

 

6. Krótkie wędzidełko języka (ankyloglosja)

Krótkie wędzidełko języka to problem anatomiczny, który może utrudniać dziecku prawidłowe ssanie piersi oraz powodować ból brodawek u mamy.

Jak sobie radzić?

• Ocena przez specjalistę: Warto skonsultować się z pediatrą, logopedą lub doradcą laktacyjnym, który oceni wędzidełko języka.
• Zabieg podcięcia wędzidełka: Jeśli ankyloglosja jest znaczna i utrudnia karmienie, możliwe jest wykonanie prostego zabiegu podcięcia wędzidełka, który może znacznie poprawić efektywność karmienia.

 

7. Problem z adaptacją do piersi po karmieniu butelką

Niektóre dzieci karmione zarówno piersią, jak i „piersią inaczej” (zob. rozdz. XI) mogą mieć trudności z przestawieniem się między jednym typem karmienia a drugim, co może powodować trudności w karmieniu piersią.

Jak sobie radzić?

• Unikanie butelki w początkowym okresie laktacji: Jeśli to możliwe, warto unikać podawania butelki w pierwszych tygodniach życia dziecka, aby miało ono czas na przyzwyczajenie się do piersi.
• Kubeczek lub strzykawka: Alternatywą dla butelki mogą być kubeczki, strzykawki lub łyżeczki, które pozwalają podać odciągnięte mleko bez użycia smoczka.

Cierpliwość i konsekwencja są kluczowe, a w razie potrzeby doradca laktacyjny może pomóc opracować strategię dostosowaną do potrzeb dziecka.

 

8. Nadmierna produkcja mleka i szybki wypływ

Nadmierna produkcja mleka, prowadząca do zbyt szybkiego wypływu, może sprawić, że dziecko ma trudności z ssaniem i szybko się krztusi. To z kolei może powodować stres podczas karmienia i problemy z trawieniem u dziecka.

Jak sobie radzić?

• Karmienie w pozycji półleżącej: Pozycja, w której dziecko leży powyżej piersi, może pomóc zwolnić wypływ mleka.
• Odciąganie niewielkiej ilości mleka przed karmieniem: Można odciągnąć trochę mleka przed przystawieniem dziecka, co zmniejszy siłę wypływu.
• Częste i krótsze karmienia: Skrócenie czasu karmienia i częstsze przystawianie może pomóc regulować produkcję mleka.

 

Podsumowanie

Problemy z laktacją mogą być frustrujące, ale większość z nich można rozwiązać przy odpowiednim wsparciu i wypracowanych metodach. Jeśli masz trudności z karmieniem piersią, pamiętaj, że nie jesteś sama. Wsparcie doradców laktacyjnych, lekarzy i grup wsparcia może być nieocenione w rozwiązaniu tych problemów.